Posts

Who are you? तँ को होस् ?

Image
आत्मोलोचना सारांश तपाईं र समाजबीचको सम्बन्ध: आशाको रथमा जोतिएको घोडा मैले तपाईंहरुलाई एक गहिरो र दार्शनिक प्रश्न सोधेको छु । मेरो लेखाइले मानिसको अस्तित्व र समाजसँगको उसको सम्बन्धलाई सुन्दर रूपमा व्याख्या गरेको छु । मैले तिमीलाई "आशाको रथमा जोतिएको घोडा" को रूपमा परिभाषित गरेका छु । यो रूपक निकै शक्तिशाली छ र यसले मानिसको जीवनको जटिलतालाई स्पष्ट रूपमा देखाउँछ। यहाँ भनेझैं, हामीले प्राप्त गर्ने सबै परिचयहरू—हाम्रो नाम, थर, पृष्ठभूमि, र भूगोल—अरूले नै दिएका हुन्। हामी ती परिचयहरूलाई आफ्नो ठान्छौं र त्यसैमा गर्व गर्छौं। तर, यहाँ औंल्याएझैं, यो सब केवल एउटा आडम्बर हो। हाम्रो वास्तविक पहिचान भनेको समाजका आशा र अपेक्षाहरू पूरा गर्ने एउटा साधन मात्र हो। हामी एउटा यस्तो रथमा जोतिएका घोडाजस्तै छौं, जसको लगाम अरू कसैको हातमा छ। त्यो रथलाई समाजको रूपमा हेर्न सकिन्छ, र त्यसको सारथी समाजले सिर्जना गरेको 'आशा' हो। हामी जन्मने बित्तिकै समाजले हामीमाथि थुप्रै आशाका बोझहरू थुपार्छ। हामीले राम्रो पढ्नुपर्छ, राम्रो जागिर खानुपर्छ, समाजमा इज्जत कमाउनुपर्छ, र असल सन्तान बन्नुपर्छ। यी सबै ...

जेनजीको आकाश :आशाको बन्धनयुक्त सकस

Image
  जेनजीको  आकाश: आशाको बन्धनयुक्त सकस तस्बिर: समाजले निर्देशित अश्व( घोडा)  स्रोत: गुगल ) बाल्यकालदेखि नै जेनजीको अस्तित्व एउटा सामाजिक घोषणापत्र जस्तै थियो। उसको नाम, थर, जन्मस्थान, वंशानुगत पेशा—यी सबै उसलाई थोपरिएका परिचयका पाटाहरू थिए। सानैदेखि उसको कानमा एउटै स्वर गुञ्जिरहन्थ्यो: "जेनजी, हाम्रो घरको इज्जत तैंले नै बचाउनु छ। धेरै पढेर ठूलो मान्छे बन्नु छ।" यो एउटा आशा थियो, एउटा बोझ थियो, जेनजीको नाजुक काँधहरूमा राखिएको। किशोरावस्थामा उसले पहिलो पटक आत्मज्ञानको सुगन्ध पाएको थियो। उसले एउटा सहपाठीप्रति आकर्षित महसुस गर्यो। त्यो भावना कोमल, निष्सङ्कोच थियो तर समाजरूपी सारथीको लगाम चुस्त भयो। "हाम्रो जातको छोरा उसको जातकी केटीसँग हुँदैन," उसको आफ्नै परिवारले नै भन्यो। प्रेमको त्यो कोपिला अझै फुट्नु अगावै मुस्कुराउँदा मसिन्याइयो। यो उसको जीवनको पहिलो ठूलो विफलता थियो, जसले उसलाई आत्म-अन्वेषणतर्फ मोड्यो। युवावस्थामा, उसले आफूलाई पढाइमा डुबाउने प्रयास गर्यो। उसको सपना सिविल सेवामा जानेको थियो। दिनरात एक गरेर उसले अध्ययन गर्यो। लोकसेवा आयोगको तयारी उसको जीवनको सबैभन्दा...

सामाजिक सञ्जालको लतः एक सोचनीय विषय😔

Image
(तस्बिरः सामाजिक सञ्जालको लत एङ्कित चित्र, स्रोत; गुगल ) आत्मविश्लेषण यस विषयमा म एक लतको सिकार भएको निजी अनुभवबाट भन्दा खेरि आफूलाई सिर्जनात्मक क्रियाकलाप र जनसम्पर्कसंग जोडिएर बस्नुस् । एक्लोपन र रिक्तताको भावले लतको विषय लत : सोचनिय विषय,ग्लानी र हिनताबोध गराउँछ आफैँभित्रको आफैंलाई । परिचय जब कुनै चिजबिजसंग हामी यसरी जोडिन्छौँ,हामी खाली र केही कामबाट छुट्टी एवं जनसम्पर्कबाट टुट्छौँ,हामीलाई लतको विषयाले आकृष्ट गर्दछ । यस विषयमा हाम्रो अवचेतन मन हाबी हुन्छ, हामी स्वयमको संयमता र विवेकशीलता गुमाउन पुग्छौँ अथवा के भनौँ , ती तार्किकता र औचित्य जस्ता कुराहरु लतको पूरा हुने दिशाका अघि निष्प्रभावी हुन्छन् । एक पटक यो शरीर र मन तिनै लतका कुरा र विषयमा यसरी समाहित हुन्छ,कि हामी त्यो विषयको बीच र एक पटक स्वाद चढेपछी हामी आफैँको आत्म (संयमता) नियन्त्रण गुमाउन पुग्छौँ । एकपटक जब ती विषयहरुको पूर्ती पछि पुन: तर्किकता र कर्तव्य बोध हुन्छ । व्यक्ती स्वयम आत्मलाई अझ सबलीकरण गर्छ । आफूलाई एक्लो हामी यस विश्वव्याप...

आमाको सम्झना "Piano" कविताबाट

Image
www.rohitsy.com.np   “पियानो” – (बाल्यकालका घडीहरु सम्झदैँ रचित कविता )  सर्जक- डि.एच. लाउरेन्स (अमेरिकी लेखक एवं कवि)  सन्दर्भ गीत- फेरि कहाँ आउँछ फर्केर त्यो बालापनको उमेर  (गायिकाः समिक्षा अधिकारी) भावानुवाद लेखन पियानो डि.एच. लाउरेन्सद्वारा लेखिएको बाल्यकाल स्मारक कविता हो । एउटा उत्कृष्ट कविता जुन कविले आफ्नो आमालाई स्मरण गर्दै लेखेका हुन् । उनले आमालाई गुमाइ सकेका छन् तर यो कविता वियोगमा लेखेको शोकगैत भने पक्कै होइन ।          कवि यहाँ खुल्ला हृदयले आमाको अपार वात्सल्यपूर्ण माया, प्रेम, स्‍निग्ध र प्रगाढ सम्बन्धलाई सम्झन्छन् । यसमा उनी भाव भक्तिपूर्वक आमाप्रति आसीन अपार श्रद्धालाई एङ्कित गर्दै ती यादहरुका भेलहरुमा हराउन पुग्छन् ।  जब कवि पियानोलि हेर्छन् ,उनका मनमा विभिन्न खाले भावहरुको तरङ्ग उत्पन्न हुन्छ र तिनै स्मृतिका सँगालोमा हराउन पुग्छन् । उनी यहाँ दुई व्यक्ति विशेषलाई ठोस आकार दिन चाहन्छन् । एक आफूलाई सानो बालकसरह र अर्को ती अस्तित्व स्व्कार गरेकी महिला जसलाई आमाको रुपमा लिन्छन् । ती आमारुपी ईशले पियानो बजाइराखेकी छिन् र त्...

बाँके रा.नि.भित्र कनुवा तालमा सिमसार दिवस सम्पन्‍न

Image
      तस्बिरः कनुवा(सुतैया) ताल, बाँके कार्यक्रमको परिचय बाँके राष्ट्रीय निकुञ्‍ज अन्तर्गत पर्ने कनुवा तालमा विश्व सिमसार दिवसको उपलक्ष्यमा ताल परिसरको सर्सफाइ एवं सरोकारवालाहरुको सहभागितामूलक कार्यक्रममा सरिक भएँ । संरक्षणका साझेदार निकायहरु एवं सरोकारवालाहरुको उपस्थितिमा बाँके राष्ट्रीय निकुञ्‍जको मुख्य कार्यालय,ओभरी, ZSL ( जुलोजिकल सोसाइटी अफ लण्डन ) र पश्चिम सेक्टर कार्यालय,कोहलपुर, TAL ( तराई भू-परिधि परियोजना), CBAPU, नेचर गाइड, गोही अनुगमन टोली, निकुञ्‍ज गतिविधिहरुमा सैन्य सुरक्षार्थ तैनाथ रणबम गण, देउराली हरियाली मध्यवर्ती सामुदायिक वन उपभोक्ता समितिका प्रतिनिधि, कोहलपुर मध्यवर्ती उपभोक्ता समितिका प्रतिनिधि र सुतैया अर्थात् कनुवा ताल देउराली जनआश्रित मध्यवर्ती सामुदायिक वन समूहको उत्साहजनक सहभागिता थियो । अनुपम सौन्दर्ययुक्त सिमसारको उत्कृष्ट उदाहरणका रुपमा ताल परिसरको स्थलगत निरिक्षण गरियो साथै तालको अवस्था, सम्भाव्यता, पर्यापरिपर्टनका गतिविधिहरु, पर्यटकहरुको प्राथमिकता, व्यवस्थापनमा देखापरेका चुनौतीहरु, इत्यादिबारे ‍जानकारी लियौँ । उक्त सामुदायिक वनको पर्य...

बाँके राष्ट्रीय निकुञ्‍जमा घडियाल अनुगमन

Image
                                                                                                 तस्बिर स्रोत ः गुगल    म निज रोहित सिंह यादव , बाँके राष्ट्रीय निकुञ्‍जमा इन्टर्नका रुपमा कार्यरत रहँदै गर्दा राप्ती नदीमा गरिने घडियाल अनुगमनमा सरिक भएँ । सात जनाको टोली रहेको घडियाल अनुगमनका क्रममा बाँके राष्ट्रीय निकुञ्‍जको पूर्वी सेक्टर कार्यालय,कुसुम, बाँकेबाट यात्रा सुरु गर्‍यौँ । ZSL ( जुलोजिकल सोसाइटी अफ लण्डन ) र बाँके निकुञ्‍ज कार्यालय, मुख्य कार्यालय, ओभरीको सहयोग र पूर्वी सेक्टर कार्यालयको समन्वयमा र्‍याफ्टमा चढी घडियाल गोहीको प्राकृतिक वासस्थानको स्थलगत निरिक्षण गरी त्यसको अवस्था, वासस्थानको प्रयोग, प्राथमिकता, वासस्थानमा देखापरेका जोखिमहरु इत्यादिबारे ‍अनुगमन गर्न पूर्व योजनाका साथ अघि बढ्यौँ । हामी प्राविधिक टोलीका साथमा ...

“लाइन काटिएको छ, संवाद थप्प”

Image
                                                                   तस्बिर स्रोत ः गुगल  "अचेल धेरै भयो,संवाद भएको छैन,समय निकाल्न सकिएको छैन, बोलचाल वर्ताको क्रम(तरन्तरता) टुटेको धेरै भयो । राम्ररी धित मरुन्जेल कहिले कुरा भयो, अहिले त्यसको ठ्याक्कै एकिन गर्न सक्दिँन । मनष्पटलमा एङ्कित छापको कार्बन कापी निहाल्दा पक्कै आलो संवाद र सूचना डाटाबेस अपडेट हुन पाएको छैन ।     अहिले आफूलाई पुन : भेटाउने कुरा र मनोसञ्‍जाल जोडिनका लागि नेटवर्क सिग्‍नल प्रायः व्यस्त देखाउँछ । जोडिन र सुचारु हुन निक्कै कठिनाइ हुने गरेको र हतपत नेटवर्क नटिप्‍ने दुर्गम क्षेत्रतिर अचेल हुन्छु । बढ्दो कोलाहलले आफू निहित आत्म सूचना केन्द्रले संन्देश संवेदन गर्न सकेको छैन । सन्देश संवेदन तथा दूर सम्प्रेषणको डिएनएस ठेगाना नभेटेको र सञ्‍जाल जोडिने गाह्रौपन बढेको छ । मनोसंवाद र अन्तर्आत्मा बिचको सञ्‍जालका तारहरु, नेटवर्कका आइपि ठ...